Het was een toevalligheid. Dat ik op vakantie op Google Maps het Robert Fischer Center en zijn graf zag staan. De wereldkampioen van 1972 overleed in 2008 toen hij in zijn laatste levensjaren op IJsland woonde. Het WK in ’72 tegen Boris Spasski werd gespeeld in Reykjavik en hij heeft daar goede vrienden aan overgehouden. De IJslandse overheid bood hem in zijn laatste levensjaren asiel en een veilige plek tegen de wens van de Amerikaanse overheid om hem uit te leveren.
Het graf dus. Op het kerkhof van Selfoss, een plaatsje in het zuiden van IJsland. Een simpel graf, geen luxe. Mijn eerste graf van een schaker waar ik voor sta. Het zal zeker geen hobby worden. Zijn laatste jaren op IJsland, van 2004 tot 2008 zijn beschreven in Bobby Fischer The Final Years door zijn vriend Gardar Sverrisson. Het was de periode daarvoor een slechte periode. In 2004 zat hij in voorarrest in een cel in Japan.
Zelf schaakte ik mij deze zomer door het Fischer deel van Garry Kasparov’s My Great Predecessors (deel IV) heen. Het blijven memorabele partijen, vaak “simpele” briljante partijen. Partijen die we in het huidige toernooi schaken nauwelijks meer zien. Toevallig kwam één van de hoogtepunten (Fischer noemde dit zijn beste partijen ZONDER het in zijn 60 Games verzameling op te nemen), de partij tegen Donald Byrne tegen in de thriller Nu ik er niet meer ben van Gauke Andriesse. Hoofdpersoon Jager Havix erft aan het einde van het boek het originele notitieblaadje van Bobby Fischer van die partij. De partij werd gespeeld op 17 oktober 1956 in New York in de Brooklyn Chess Club. Het toernooi de Third Rosenwald Trophy. Hij is dan 13 jaar oud. Hij werd echter 9de met 4,5 uit 11. Schaken speelt verder geen rol in dit boek, behalve dit elementje dan.
Bobby Fischer heeft in het laatste deel van zijn leven een bijzondere reputatie neergezet. Laten we die maar vergeten en terugkijken het werk van één van de beste schakers die we ooit gehad hebben.
De partij D.Byrne – R.Fischer is in verschillende video’s terug te vinden. Deze bijvoorbeeld.
No comments yet.