Wat is de aantrekkingskracht van Geenstijl? is onderdeel van mijn onderzoek naar de mogelijkheden van Geenstijl.
“Het onmiskenbare succes van Geenstijl (…) is tot nu toe innig verweven met het ongrijpbare karakter van internet zelf. Het is een populistisch tegengeluid dat vooral ook vrijblijvend is. De inhoud drijft op overschreeuwen en het gemakkelijk gelijk van de grote mond. Die combinatie gedijt goed in het huidige Nederlandse klimaat, maar kan de weblog de populatiteit ook bestendigen? Of geldt ook voor Geenstijl zelf het onder webloggers populaire credo ‘het is maar internet’? stelt auteur Francisco van Jole in het artikel Whois Geenstijl.nl? in Bright/03. (We gaan er voor het gemak maar vanuit dat hier geen sprake is van een stukje wraak.)
De auteurs die verbonden zijn aan GS, bewegen zich tussen waarheid, werkelijkheid en bullshit.
“Kern van bullshit is dat de bullshiter totaal onverschillig staat tegenover de waarheid: die kan hem geen bal schelen, als hij maar zijn doel bereikt met wat hij zegt.” Dit is de filosofie van On Bullshit van Harry Frankfurt. (Ook het meeste ‘nieuws’in Prive en Story is bullshit).
Daarnaast wordt er uitstekende marketing bedreven. De kracht van goede marketing is dat er een verhaal vertelt wordt , dat aansluit op het geloof van in dit geval de lezer/reageerder. (All marketers are liars – Seth Godin) Kleine kritische verhalen waar zoals de voorbeelden in Bright aantonen, menig politicus of opinievormer volop in meegaat.
Maar natuurlijk is dit niet nieuw, en zeker niet alleen des internets. Het behoort tot een duizenden jaren oude traditie van verhalenvertellen: orale geschiedenis. Zegt de rattenvanger van Hamelen iemand nog iets. Of lees eens de grote verhalen uit de bijbel die een duidelijke ‘marketing leugen’ in zich droegen. (Hoe krijg je bijvoorbeeld anders een heel volk overtuigd hun spullen te pakken en 40 jaar door een woestijn te trekken? Het heet geloof!)
Orale geschiedenis zit vol met verhalen die als doel hebben mensen te motiveren en aan te zetten tot actie. En waren de kwakzalvers niet de ultieme marketeers in het Wilden Westen die door angst en prachtige verhalen mensen de meest bizarre drankjes aan wisten te smeren? (Dit heet tegenwoordig waardecreatie.)
Een laatste interessante voorwaarde waar de GS-thema’s aan voldoen is te vinden in The Tipping Point How little Things can make a big difference, een baanbrekend werk en bestseller van Malcom Gladwell over hoe de inzet van bepaalde type mensen, stickiness en context iets kleins snel kunnen laten uitgroeien tot iets groots (zoals een epidemie). Het zijn ook vooral twee factoren in onze huidige samenleving die meespelen. We leven in een tijdperk van isolatie en immuniteit.
Isolatie gaat over de omstedigheden waarin veel mensen tegenwoordig verkeren. Internet heeft het creeren van (vluchtige en dynamische) gemeenschappen makkelijk mogelijk gemaakt. GS stimuleert tevens de kritiek die in Nederland op het politiek bestel heerst. Hierin kunnen veel mensen zich identificeren. De mogelijkheid om aan een scherpe discussie deel te nemen appeleert bij een grote groep “reagluurders” die kennelijk weinig andere sociale activiteiten hebben. (Overigens is dit een nog veel heftiger trend onder de jongeren van 10 – 18 achter hun MSN messenger)
Immuniteit gaat over het negeren van de normale communicatievormen omdat deze te veel en te onbetrouwbaar geworden zijn. Teveel email leidt tot het volledig negeren van elke email (en wegfilteren als spam), te veel reclame op TV leidt tot het volledig negeren of wegzappen bij reclame. Binnen de kaders van de scherpe column is GS in staat steeds een nieuw stukje toe te voegen, waar de eenheid van kranten en opiniebladen met diepe analyses voor velen gesneuveld zijn door het principe van immuniteit.
No comments yet.